Ebola



Mo kí gbogbo yín o. Ẹ kú ọjọ́ mẹ́ta. Ẹ sì kú àìfaraálẹ̀ náà. Olúwa yó máa fúnwa ní alékún okun àti agbára o.

Toò, ọ̀rọ̀ ló kó mokó morò wá. Èé ti rí? Ọ̀rọ̀ Ebola yìí mà ni o. Kòkòrò búburú tí í fa àjàkálẹ̀ ààrùn. Kòkòrò tí kò gbóògùn.

Bóo la ti wá fẹ́ ṣe é o? Ibo là á gbe gbà? Àwọn oní Bókobòko níwá, Èbólà lẹ́hìn. Àfi kí Elédùà kówa yọ.

Àmọ́ ṣá, Yoòbá ti wípé ojú l'alákàn fi ń ṣọ́rí. Kí oníkálukú yáa tẹra mọ́n ètò ìmọ́ntótó rẹ̀. Kí ó sì máa ṣe àkíyèsí gbogbo nkan tí ń lọ ní'tòsí.

Orísìírísìí là ń gbọ́ nípa kí la lè ṣe láti dáàbò bo'ra ẹni. Àwọn kan ní omi gbígbóná àti iyọ̀ ni ká fi wẹ̀. Kíá ni àti mùsùlùmí àti kìrìstẹ́nì ń da omígbóná ságbárí. A tún gbọ́ pé orógbó tàbí obì ni àjẹsára tọ́n lè báni yẹra fún ààrùn Ebola. Wéré ni tọ́mọ́ndé tàgbà ń rún orógbó lẹ́nu bí i gúgúrú, tí wọ́n sì ń jẹ obì bí ẹní jẹ̀pà. Àt'orógbó àt'obì o, wọn ò ṣé rà lọ́jà mọ́n, ńṣe ni wọ́n gbówó lérí tete.

Bẹ́ẹ̀ rèé ènìyàn ò báà bẹ́ sínú àmù ọmígbóná oníyọ̀, kó jẹ́ orógbó agbọ̀n kan, kó sì jẹ obì tó kún apẹ̀rẹ̀. Tí olúwarẹ̀ bá ko Ebola, tí kò bá ṣe àfira wá nkan ṣe, ṣàngbà fọ́ nìyẹn - ó di gbére.

Èmi wí tèmi, àmọ́ ẹnu ọlọ́rọ̀ lọ̀rọ̀ ti ń dùn. Ẹ fetí sí ètò Yorùbá Gbòde níbi tí olóòtú Ṣọla Yusuf ti gba amòye onímọ̀ nípa Ebola, tí wọ́n sì làwá lọ́yẹ̀ dáadáa.

Ẹ máa ṣe pẹ̀lẹ́-pẹ̀lẹ́ o. Ìpàdé wa bí oyin o. Ire o.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Adìẹ KFC kò dùn mọ́n!

Image
Ẹkú ọjọ́ mẹ́ta o ẹ̀yin ènìà pàtàkì wọ̀nyí. Ṣe dáradára ni mo bá gbogbo yín o? Ọ̀rọ̀ ọ t'òní á fẹ́ jọ yẹ̀yẹ́ létí ẹlòmíì, ṣùgbọ́n kìí ṣ'àwàdà rárá o. Ọ̀rọ̀ gidi ni. Ẹ ní kílódé? Ẹ mà ṣeun o. Ebi ló pa mí ní ìrọ̀lẹ́ òní tó mún mi ya ilé oúnjẹ olókìkí nì tí wọ́n ń pè ní KFC. Adìẹ díndín ni wọ́n ń tà níbẹ̀. 'Tapátẹsẹ̀ ni wọ́n ń dín in. Tí ẹ bá fẹ́ jẹ ẹ́ ní ẹyọ-ẹyọ, ẹ lè rà á bẹ́ẹ̀. Bó sì jẹ́ àdàpọ̀ ẹsẹ̀ àti apá lẹ fẹ́, ìyẹn náà wà. Kódà wọn a tún máa ṣè'kan pẹlẹbẹ láti igbá-àyà adìẹ, wọ́n á tẹ́ ẹ pẹrẹsẹ sí ààrin búrẹ́dì pẹ̀lú ẹ̀fọ́ díẹ̀ àti àwọn midinmíìdìn ní ọlọ́kanòjọ̀kan. Àwọn olóyìnbó a máa pè'yẹn ní "Burger". Kiní ọ̀hún a máa wù'yàn jẹ o jàre. Àgàgà àwọn tí wọ́n fi ata sí dáadáa. Wọ́n tún ṣe'kan tó jọ dùndú anọ̀mọ́ tí wọ́n ń pè ní "fries". Kiní ọ̀hún a máa dùn tí wọ́n bá dín in gbẹ dáadáa. Parí
Read more

Àjẹjù Ṣúgà ò dára fún Ènìyàn

Image
Ṣé mo sọ níjọ́sí pé ìfẹ́ àfẹ́jù tí ń bẹ láàrin ọmọ ènìyàn àti ṣúgà bímọ . Bẹ́ẹ̀ ni o. Kódà ọmọ tí wọ́n bí ju ẹyọ kan ṣoṣo lo. Àwọn ọmọ náà ni Ààrùn, Àìsàn, Àìlera àti Àárẹ̀. Àwọn ọmọ wọ̀nyí a máa farahàn ní ìgbésí-ayé ẹ̀dá ní oríṣìíríṣìí ọ̀nà àrà, wọn a sì máa da ọmọ-ènìyàn l'áàmú. Díẹ̀ nínú àwọn ọ̀nà àrà náà nìwọ̀nyí; Ẹ̀jẹ̀ Ríru, Ìfúnpá Gíga, Ìtọ̀ Ṣúgà, Wárápá, Àìsàn Ọkàn, Ọpọlọ Wíwú, Ojú Fífọ́, Ìdákọ́lẹ, Àpọ̀jù Ọ̀rá-Ẹ̀jẹ̀, àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ. Abí ẹ kò rí i pé àjẹjù ṣúgà kò dára fún ọmọ ènìyàn rárá bí? Ó yẹ ká yẹra fún un nígbà gbogbo, kí ó má baà ṣe àkóbá fún wa. Toò, ẹ jẹ́ ká fi man báhun lónìí nítorí pé "ṣókí l'ọbẹ̀ oge". Èmi ni Alákọ̀wé yín ọ̀wọ́n. Ó tún dìgbà kan ná.
Read more

Kíni ìtumọ̀ "SIM Card" l’édè Yorùbá?

Image
Ní ọjọ́ mélòókan sẹ́yìn, ẹnìkan bèèrè lórí Twitter pé kí l’àá ṣe ń pe “SIM Card” ní èdè Yorùbá. Ibéèrè yìí lo múmi fẹ́ kọ àkọsílẹ̀ ránpẹ́ yìí nítoripé kò ṣeé dáhùn ní gbólóhùn kan lásán. Yorùbá bọ̀ ó pòwe. Ó ní “ẹja l’ẹja ń jẹ sanra”. Èyìí ló dífá fún gbogbo èdè pátápátá kárí aiyé! Àlàyé òwe yìí ni pé eja ni èdè. Èdè míràn sì ni èdè ń mú mọ́ra kí ó fi gbòòrò síi, ìyẹn nípasẹ̀ èdè-àyálò. Bẹ́ẹ̀ ló ṣe rí fún gbogbo èdè l’áyé. Ẹ jẹ́ kí a kọ́kọ́ ṣe àtúpalẹ̀ orúkọ “SIM Card” yìí. SIM Card ni nǹkan kékeré kan tó wà nínu ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ alágbèéká tó sì jẹ́ ọ̀kan nínú àwọn èròjà ti ń mú ẹ̀rọ náa ṣiṣẹ́. Iṣẹ́ tí SIM Card ń ṣẹ ni pé òun ló jẹ́ nǹkan ìdánimọ̀ nínu ẹ̀rọ yìí. SIM Card yìí ni Ilé iṣẹ́ ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ fi ń dá alágbèéká kọ̀ọ̀kan mọ̀n yàtọ̀ sí arawọn. Ike pẹlẹbẹ tí kò tóbi ju bí èkana ọwọ́ lọ ni. Wón sì fi irin ṣe àmì sí ojúkan ike yìí. Inú àmì irin yìí ni wọ́n fi orísìírísìí nǹkan pamọ́n sí. Ọgbọ́n àti òye ìgbàlódé ni gbogbo èyí jẹ́ tó sì dàbí idán lójú aláìmòye.
Read more